Гемобластоз-бұл лимфома мен лейкемияны қамтитын қан түзетін және лимфа тіндерінің аурулары тобы. Онкологиялық аурулардың құрылымында гемобластоздар 13-14 орын алады. Лейкемияны емдеумен гематологиялық орталықтар айналысады, ал лимфомалар ШҚО көпсалалы онкология және хирургия орталығында диагноз қойылады және емделеді.
Бекзат Мукадиеваның айтуынша, жыл сайын ШҚО-да лимфомалардың 40-қа жуық жаңа жағдайы тіркеледі. Басқа онкопатологиялар сияқты, гемобластоздарды уақтылы диагностикалау және мүмкіндігінше ертерек емдеуді бастау маңызды.
– Гемобластоздар бағаналы немесе полипотентті жасушалардың мутациясына байланысты пайда болады, олар кейіннен ісік жасушаларының пулын береді. Мұндай мутацияларға әртүрлі факторлар әкелуі мүмкін, олардың арасында радиациялық фонның жоғарылауы, генетикалық бейімділік, химиялық агенттермен жұмыс, тамақтанудың бұзылуы және жүріс-тұрысы аз өмір салты өмір салты бар, – деді Бекзат Мукадиева.
Аурудың кейбір жалпы көріністері бар, оларды дәрігерлер медициналық көмекке жүгінуге және тексеруден өтуге кеңес береді. Әдетте, бұл түсініксіз салмақ жоғалту – соңғы алты айда 10% – дан астам, түнгі терлеу, дене температурасының түсініксіз жоғарылауы, лимфа түйіндерінің ұлғаюы, анемия. Әдетте зардап шегушілер қан ұюының бұзылуынан зардап шегеді, бұл денеде бөртпе немесе көгеру түрінде көрінеді.
– Көбінесе қан мен лимфа жүйесінің аурулары ұзақ уақыт бойы дамиды. Алдымен ұлғайған лимфа түйіні пайда болуы мүмкін. Егер адам оған назар аудармаса, лимфа түйіні қатерлі жасушаға айналады, – деп атап өтті Бекзат Мукадиева.
Ауруды диагностикалау үшін онкологтар перифериялық лимфа түйіндерін пальпациялайды, пациент қан, ультрадыбыстық, өкпенің, мидың және омыртқа бағанының КТ-сын зерттеуге жіберіледі, ісік жасушаларының сипатын анықтау үшін гистологиялық тексеру жүргізіледі: цитология, трепан-биопсия, ашық биопсия, ісіктің иммундық-гистохимиялық жағдайы анықталады. Емдеуді бастамас бұрын пациент ПЭТ КТ ға жіберіледі.
– Толық тексеруден кейін нақты клиникалық диагноз және процестің сатысы белгіленеді. Мультидисциплинарлық комиссияда халықаралық хаттамаларға сәйкес оңтайлы және тиімді әдістерді таңдай отырып, пациентті емдеу жоспары жасалады, – деп атап өтті Бекзам Мукадиева. – Ұзақ және тұрақты ремиссияға қол жеткізу үшін хирургиялық, радиологиялық және химиотерапиялық әдістерді қолдана отырып, жан-жақты кешенді тәсіл қолданылады, мақсатты, иммундық терапия қолданылады. Гемобластозды емдеудің негізгі әдістерінің бірі-химиотерапия. 2023 жылы химиотерапия бөлімшеде біз лимфомасы бар 163 науқасты емдедік, олардың 25-і бірінші кезекте емделуге алынды. Бөлімше дәрігерлерінің лимфомалармен, соның ішінде пациенттердің ұзақ ремиссиясына қол жеткізумен жұмыс істеу тәжірибесі мол.
Шығыс Қазақстан облысының тұрғындарына гемобластоздарды емдеу тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде қолжетімді екенін қосамыз.