Шығыс Қазақстан облыстық көпсалалы онкология және хирургия орталығы Республикадағы өз бейіндегі ескі медициналық мекемелердің бірі болып табылады. Оның құрылу тарихы 20 ғасырдың ортасына қарай кетеді. Дәл осы уақытқа дейін Кеңес Одағында мамандандырылған онкологиялық қызметті ұйымдастыру қажеттігі туралы мәселе өткір туындады. Ең алдымен, бұл халықтың осындай білікті көмекке деген үлкен қажеттілігімен түсіндіріледі. 1945 жылдың сәуірінде «КСРО халқына онкологиялық көмекті жақсарту» Халық Комиссарлары кеңесі № 935 қаулысын шығарады, ол диспансерлік принцип бойынша оны көрсетудің үйлесімді жүйесін құруға мүмкіндік берді. Екі жылдан кейін, Қазақ КСР Денсаулық сақтау министрлігінің 1947 жылғы 9 тамыздағы № 547 бұйрығы негізінде Өскемен қаласындағы облыстық онкологиялық диспансері алғашқы пациенттерді қабылдай бастады.

Диспансерді Қаз.КСР-і еңбегі сіңірген дәрігері Александр Николаевич Огнев басқарды. Шығыс Қазақстан облысының онкологиялық қызметінің диспансерлік қағидасы бойынша қалыптасуының ең күрделі міндеттері ел үшін ауыр – соғыстан кейінгі жылдары оның иығына айналды. Облыстың бірінші онкодиспансері сол кезде облыстық аурухананың базасында орналасқан. Емхана Садовая көшесі,8, стационар – Мир көшесі,33 орналасқан. Стационардың қуаты 20 төсекке 2 палатаны құрады (6 ерлер және 14 әйелдер).

Одан кейінгі жылдары диспансердің – стационардың, сондай – ақ емхананың ауысуымен-төсек қорының ұлғаюымен, штаттық дәрігерлер мен медициналық қызметкерлердің нығаюымен, онкологиялық науқастарға мамандандырылған көмектің кеңеюімен сипатталады. Диспансердің бас дәрігерлері әр жылдары оның тыныс-тіршілігіне үлкен үлес қосқан көрнекті докторы болды. Терең клиникалық білімдерден басқа, олар ең алдымен облыстың онкологиялық қызметін ұйымдастыру және дамыту мәселелерінде айқын қоғамдық ұстанымға ие болды. Әр жылдары Ковалёва Е.Н., Филиппова Л.Я., Аксенфельд М.Г., Мукажанов Т.А., Кенжалин Ж.Ш. бас дәрігерлер болды.

Онкодиспансер үшін жарқын және бір мезгілде күрделі кезең өткен ғасырдың 80-ші жылдардың екінші жартысынан басталды және ол 21 ғасырдың басына дейін созылды. Дәл осы уақытта, екі дәуірдің тоғысында бас дәрігер лауазымына Темірхан Әбенұлы Мұқажанов тағайындалды (м.ғ. к., жоғары санатты дәрігер онколог, Денсаулық сақтау үздігі). 1987 жылы диспансердің балансына Гастелло көшесіндегі емхана мен гинекологиялық бөлімше орналасқан балабақша ғимараты берілді. Және де стационар өнеркәсіп аймағында, Калинин көшесі бойындағы қорғасын-мырыш зауыты құбырларының астында орналасқан. Ғимарат ескі, ағаш болды және үнемі жөндеу қажет болды, шатырынан су шексіз ақты. Мұндай күрделі жағдайларда онкодиспансер дәрігерлеріне пациенттердің өмірі мен денсаулығы үшін күресуге тура келді. Диспансердің проблемалық мәселелері КОКП ОК мүшесі, жаңа ғимарат салуға уәде берген Нобель сыйлығының лауреаты Евгений Иванович Чазовқа белгілі болды. 250 төсек-орынға арналған ғимараттың жобасы дайындалып, бекітілді, радиологиялық корпус көзделген. Құрылысқа арналған орын анықталды – ЖМК ауданында-онда қазіргі уақытта ипподром орналасқан. Бірақ осы сәтте Кеңес Одағының құлдырауы орын алады. Бұл қиын уақытта, барлық жерде қысқартулар болған кезде диспансердің бас дәрігері ұжымды сақтап қана қоймай, медициналық мекеменің мүмкіндіктерін кеңейте алды. 1997 жылы диспансер (стационар және емхана) кезекті рет, бірақ Серікбаев көшесі (бұрын Луговая көшесі) бойынша ұзақ уақытқа орналасты. Диспансердің қуаты 230 төсекке дейін өсті және абдоминалдық, торакалдық, оңалту, гинекологиялық, маммологиялық бөлімшелерден, хоспис пен химиотерапиядан тұрды. УДЗ және эндоскопиялық кабинеттер, цитологиялық бөлімше, клиникалық зертхана жұмыс істеді. Көшкеннен кейін бірінші жыл онкопациенттерге операциялық медициналық-санитарлық бөлімінде операция жасалды. Біртіндеп штат жасақталды, емдеу және ғылыми жұмыс кеңейтілді. Мұқажанов онкодипсансердің жұмысы негізінде кандидаттық дәрежені қорғап, үш ірі ғылыми-тәжірибелік конференция өткізді, осылайша, өз әріптестерінің ғылыми қызметімен айналысуға ұмтылды.

Диспансердің алдағы тағдыры мен дамуы жас республиканың қалыптасу тарихымен қатар байланысты. Ұлттық тарихтың әр түрлі оқиғаларға толы шегіне дейін жаңа кезеңі басталды. Диспансердің жаңа бас дәрігері Жомарт Шаймарданұлы Кенжалин (м.ғ.к., жоғары санатты онколог дәрігері, Денсаулық сақтау үздігі), «жеңді түріп», диагностика мен емдеудің жаңа әдістерін белсенді енгізуде. Ғимараттар қайта жаңартылып, күрделі жөндеу жұмыстары жүргізілуде, жаңа бөлмелер салынуда. Жаңа бөлімшелер, қызметтер, зертханалар,операциялық залдар ашылуда. Осы жылдары отандық демеушілермен де, шетелдік демеушілермен де ынтымақтастық жолға қойылған. Сәулелі терапия орталығы салынып, заманауи медициналық жабдықтармен жабдықталған. Диспансердің дәрігер-онкологтары алғаш рет ірі шетелдік клинкаларда оқытудан өтті. Онкологиялық науқастарды емдеудің жаңа технологиялары енгізілуде – сәулелік терапия, химиотерапия, эндовидеохирургия, эндоскопиялық тексерулер, заманауи УДЗ аппараттары сатып алынды. Скрининг-зерттеу бағдарламалары тиімді жүргізілуде. 2016 жылы онкологиялық диспансер «Өсу қарқыны» номинациясында Ұлттық бизнес-рейтинг сертификатын алды және «Медицина мақтанышы 20016» құрметті атағына ие болды.

2017 жылдан бастап онкологиялық диспансердің бас дәрігері лауазымына м.ғ.к., облыстық штаттан тыс бас онколог, ҚР Денсаулық сақтау үздігі Гүлмира Ғабдуллақызы Сағидуллина тағайындалды.

ОНКОЛОГИЯЛЫҚ ОРТАЛЫҚТЫҢ БҮГІНГІ КҮНІ

2018 жылғы 30 қарашада ШҚ облыстық онкологиялық диспансері ШҚ облыстық көпсалалы «Онкология және хирургия орталығы» болып өзгертілді.

Бүгінгі таңда көпсалалы «Онкология және хирургия орталығы» қатерлі патологиясы бар науқастарды диагностикалау мен емдеудің халықаралық стандарттарын табысты қолданатын заманауи клиникалық бірлестік болып табылады. Консультациялық-диагностикалық бөлімшені қамтиды, оның құрамына консультациялық блок, амбулаториялық хирургия орталығы (ЦАХ), амбулаториялық химиотерапия кабинеті, эндоскопиялық блок, оңалту блогы кіреді. Диагностикалық қызметтер-сәулелік диагностика бөлімшесі, орталықтандырылған зертхана. Стационарлық қызметтер-операциялық блок, онкохирургия, маммология және онкогинекология, анестезиология, реанимация және қарқынды терапия ( АРжҚТ) бөлімшелері, сәулелік терапия және радиология бөлімшесі, химиотерапия бөлімшесі, паллиативтік көмек бөлімшесі.

ШҚО әкімінің Денсаулық сақтау жүйесінің тиімді бағдарламасын және онкологиялық қызмет мамандарын даярлаудың үш деңгейлі бағдарламасын жүзеге асыру аясында диспансер заманауи медициналық жабдықтармен жабдықталған, обырды диагностикалау мен емдеудің жаңа технологиялары енгізілуде, шетел мамандарын (Израиль, Үндістан, Ресей, Украина, Литва) тарта отырып, аз инвазивті жоғары технологиялық хирургиялық емдеу әдістері бойынша халықаралық ғылыми-практикалық мастер-класстар жүйелі түрде жүргізілуде. Осы салада тәжірибе алмасу орталық мамандарына жоғары технологиялық медициналық қызметтерді орындай отырып, обырды диагностикалау мен емдеудің бірегей әдістерін қолдануға мүмкіндік береді.

Онкоорталық өзінің тарихында барлық жылдар бойы заманауи, жоғары білікті дәрігерлер мен медбикелер қауымдастығы болып қала береді. Орталық дәрігерлеріне ынталылық рухы, командада жұмыс істей білу, жаңа білімге ұмтылу және кәсіби шеберлік тән. Сапа-бұл әрдайым керемет күш-жігердің, ұзақ ойланудың және дұрыс әрекеттердің нәтижесі.